Uit De Geestmolen van januari 1997 door Kees Komen
Cornelis Begastraat
De straatnaam Cornelis Begastraat is door de gemeente vastgesteld op 6 augustus 1959. Cornelis Pietersz Bega werd op 15 november 1620 in Haarlem geboren en overleed in diezelfde stad op 28 augustus 1664. Hij is dus slechts drieënveertig jaar geworden.
De schilder en etser Bega heeft lessen gehad van de 'boerenschilder' Adriaen van Ostade. In 1653 maakt hij met Dirck Helmbreker, Guillaume du Bois en Vincent van der Venne een reis door Duitsland en Zwitserland. Mogelijk is hij, rond 1640, ook in Italië geweest. In 1645 werd hij in het Haarlemse schildersgilde opgenomen.
Bega was vooral genreschilder: hij beeldde allerlei taferelen uit het dagelijks leven uit. Typerend voor de sfeer van zijn onderwerpen is de omschrijving van een van zijn schilderijen in een catalogus: 'Vrouw met kind aan de borst, gelegen in een mandvormig bed, waaromheen haar familie in discussie met de vermoedelijke vader. Rechts een gedekte tafel. Links een doorkijk naar een ander vertrek.’
Evenals Van Ostade schilderde hij boerentaferelen (vooral boerenkeukens) en herbergen, echter zonder de heldere kleuren van zijn leermeester. Ook zijn verbeeldingskracht is geringer. Zijn werk heeft een donkerder, ondoorzichtiger toon, met veel grijspaars en, later, koperachtig rode gezichten. Hij paste vaak het 'clair-obscur' toe: hij plaatste zijn figuren als silhouetten tegen een donkere achtergrond. Clairobscur (licht-donker) is in de schilderkunst de benaming voor de directe tegenstelling tussen licht en donker, met verwaarlozing, zoveel mogelijk, van tussentonen en overgangen, maar meer in het algemeen betekent het begrip, dat het accent in het bijzonder op het licht en het donker is gelegd. Naast schilderijen en etsen heeft Bega een groot aantal fraaie tekeningen nagelaten, in rood krijt of houtskool. Zijn etsen worden tot het beste van zijn werk gerekend.
Werk van Bega wordt bewaard in het Rijksmuseum te Amsterdam, het Mauritshuis in Den Haag, het Museum voor schone kunsten te Brussel en in het museum van Augsburg.
Cornelis Bega in de kroeg.